1) वारसाहक्काचा वैध पुरावा सादर करा
जर तुम्ही वडिलोपार्जित मालमत्तेवर दावा करत असाल, तर सर्वप्रथम तुम्हाला मालमत्तेवरील तुमच्या हक्काचे वैध कागदपत्रीय पुरावे सादर करावे लागतील. जर मूळ मालकाने मृत्युपत्र (Will) तयार केले असेल आणि त्यामध्ये स्पष्टपणे तुमचे नाव वारस म्हणून नमूद केले असेल, तर प्रक्रिया सुलभ होते. परंतु जर मृत्युपत्रात वडिलोपार्जित मालमत्तेच्या कायदेशीर नियमांचे उल्लंघन केले गेले असेल, तर इतर वारस त्याला न्यायालयात आव्हान देऊ शकतात.
2) मृत्युपत्र नसल्यास काय करावे?
जर मृत व्यक्तीने मृत्युपत्र तयार केलेले नसेल, तर मालमत्तेच्या हस्तांतरणासाठी अधिक काळजीपूर्वक प्रक्रिया पार पाडावी लागते. अशावेळी कायदेशीर वारसांमध्ये मालमत्तेचे वाटप सामंजस्याने केल्यास वाद टाळता येतो.
आवश्यक कागदपत्रे कोणती?
मालकी हक्क सिद्ध करणारी कागदपत्रे
कायदेशीर वारसांचे ना हरकत प्रमाणपत्र (NOC)
प्रतिज्ञापत्र (Affidavit)
सब-रजिस्ट्रार कार्यालयात नोंदणी
जर हस्तांतरणादरम्यान आर्थिक व्यवहार झाला असेल, तर त्याचेही स्पष्टपणे दस्तऐवजीकरण करणे आवश्यक आहे.
उत्परिवर्तन (Mutation)प्रक्रिया पूर्ण करा
मालमत्तेचा नवीन मालक ठरल्यानंतर पुढील महत्त्वाची पायरी म्हणजे उत्परिवर्तन प्रक्रिया. ही प्रक्रिया महसूल विभागाच्या नोंदवहीत मालकाच्या नावाचा बदल करण्यासाठी आवश्यक असते. त्यामुळे सरकारी नोंदीनुसार तुम्ही त्या मालमत्तेचे अधिकृत मालक ठरता. राज्यानुसार दाखल-खारीज किंवा उत्परिवर्तनासाठी लागणारा खर्च वेगवेगळा असतो.त्यामुळे संबंधित महसूल कार्यालयाची माहिती घेणे आवश्यक आहे.
4) इतर पूरक कायदेशीर बाबी तपासा
मालमत्तेवर गृहकर्ज असल्यास त्याचे हस्तांतरण बँकेच्या माध्यमातून करावे लागते. मालमत्ता भाडेपट्ट्यावर (लीज) दिली असल्यास, भाडेकरूशी संबंधित करारपत्रांचा तपास करणे गरजेचे असते. नगरपालिका, ग्रामपंचायत किंवा सोसायटीकडे देखील मालमत्तेच्या नोंदी अद्ययावत करून घेणे आवश्यक आहे.
Mumbai,Maharashtra
वडिलोपार्जित जमीन, मालमत्तेवर कायदेशीर मार्गाने दावा कसा करायचा? वाचा सविस्तर