गच्चीवर शेतीसाठी लागणाऱ्या गोष्टी
गच्चीवर सेंद्रिय शेती करण्यासाठी फार मोठ्या भांडवली गुंतवणुकीची गरज नाही. काही आवश्यक गोष्टी खालीलप्रमाणे आहेत:
जागा निवड – गच्चीवर ती जागा निवडा जिथे 4 ते 6 तास सूर्यप्रकाश मिळतो. हीच जागा शेतीसाठी सर्वोत्तम मानली जाते.
कंटेनर/टब/गोण्या – प्लास्टिक टब, बादल्या, वापरलेले रंगाचे डबे, गोण्या किंवा ग्रो-बॅग्स वापरून शेती सुरू करता येते.
माती व सेंद्रिय खत – 40% माती, 30% गांडूळ खत, 30% कुजलेले शेणखत यांचे मिश्रण सर्वोत्तम ठरते.
पाणी व्यवस्था – दररोज सकाळी आणि संध्याकाळी योग्य प्रमाणात पाणी देणे आवश्यक आहे. ड्रिप सिस्टीमचा वापर केल्यास पाण्याचा अपव्यय टाळता येतो.
बी-बियाणं व रोपे – स्थानिक हवामानात वाढणाऱ्या भाज्यांची निवड करावी. टॉमेटो, पालक, मेथी, कोथिंबीर, मिरची, भेंडी यासारख्या भाज्यांपासून सुरुवात करता येते.
खते काय वापरावी?
गच्चीवरची शेती सेंद्रिय असल्यामुळे कोणतेही रासायनिक खत किंवा कीटकनाशक वापरू नये. याऐवजी, घरातील स्वयंपाकघरातील ओला कचरा, फळांच्या साली, चहा-कॉफीचे उरलेले अंश, गांडूळ खत, जीवामृत,दशपर्णी अर्क यांचा वापर करता येतो.अशा प्रकारे केवळ आरोग्यदायी अन्न तयार होत नाही, तर कचऱ्याचेही व्यवस्थापन होऊन पर्यावरणाचे संरक्षण होते.
फायदे काय?
आरोग्यदायी अन्न – विषमुक्त व ताजे भाजीपाला आपल्या हाताने उगम पावतो.
मनःशांती – रोजच्या धकाधकीच्या जीवनात झाडांची संगत मानसिक शांती देते.
पर्यावरणपूरक – कार्बन फूटप्रिंट कमी होते, प्रदूषणावर नियंत्रण राहते.
आव्हानं व उपाय
पाणी टंचाई – ओला कचरा प्रक्रिया करून बनवलेलं कंपोस्ट पाणी धरून ठेवतं, त्यामुळे सिंचनाची गरज कमी होते.
पक्षी व कीड नियंत्रण – नैसर्गिक उपाय जसे की निंबोळी अर्क,राख यांचा वापर करता येतो.जागेची मर्यादा – वर्टिकल गार्डन किंवा टायरचा पुनर्वापर करून जागा वाचवता येते.
Mumbai,Maharashtra
May 07, 2025 12:11 PM IST
Agriculture News : घराच्या गच्चीवर सेंद्रिय शेती कशी करायची? जाणून घ्या सोप्या 6 टिप्स