वडीलोपार्जित जमीन,मालमत्ता विक्री करत असाल तर थांबा! या लोकांची परवानगी घेणे अनिवार्य

वंशपरंपरागत मालमत्ता म्हणजे काय?

भारतात संपत्तीचे दोन प्रमुख प्रकार आहेत: जसे की,

व्यक्तिगत मालमत्ता – जी एखाद्या व्यक्तीने स्वतःच्या उत्पन्नातून खरेदी केलेली असते, किंवा भेट, दान, वसीयत किंवा हस्तांतरणाद्वारे मिळालेली असते.

वंशपरंपरागत मालमत्ता  –  ही पूर्वजांकडून पुढील पिढ्यांना मिळणारी संपत्ती आहे. या मालमत्तेवर कुटुंबातील चार पिढ्यांपर्यंतचा समान हक्क असतो. उदा. पितामहांकडून मिळालेली जमीन किंवा घर.

विक्री अधिकार कोणाला?

वंशपरंपरागत मालमत्ता ही एकट्या व्यक्तीची नसते. त्यावर सर्व वारसदारांचा समान हक्क असतो. त्यामुळे कोणताही एक वारसदार ही मालमत्ता एकट्याने विकू शकत नाही. विक्रीसाठी सर्व भागधारकांची म्हणजे मुलगा, मुलगी व इतर वारसदार यांची लेखी संमती घेणे आवश्यक आहे.

जर कुटुंबातील काही सदस्यांनी विक्रीस नकार दिला, तर ती मालमत्ता कायदेशीर मार्गाने विक्रीस पात्र ठरत नाही. संमतीशिवाय विकलेली मालमत्ता न्यायालयात आव्हान दिल्यास ती विक्री रद्द केली जाऊ शकते.

कायदेशीर परिणाम काय?

संमतीशिवाय मालमत्ता विकल्यास, अन्य वारसदार न्यायालयात तक्रार दाखल करू शकतात. यामुळे:

न्यायालयाकडून तात्पुरती किंवा कायमस्वरूपी बंदी (injunction) लागू होऊ शकते.

विनापरवानगी झालेली विक्री रद्द करण्याचे आदेश न्यायालय देऊ शकते.

विकलेली मालमत्ता परत मिळवण्यासाठी इतर वारसदारांना कायदेशीर हक्क प्राप्त होतो.

कायदेतज्ज्ञांचा सल्ला आवश्यक

वंशपरंपरागत मालमत्तेच्या व्यवहारात कायद्याचे बारकावे अत्यंत महत्त्वाचे असतात. त्यामुळे कोणतीही कृती करण्याआधी योग्य कायदेशीर सल्ला घेणे गरजेचे आहे. कायद्याची अचूक माहिती नसेल, तर मालमत्तेचा व्यवहार अडकण्याची शक्यता असते आणि आर्थिक तसेच कौटुंबिक नुकसान होऊ शकते.

(महत्वाची सूचना : ही बातमी माहितीसाठी असून, कोणतीही कायदेशीर कृती करण्यापूर्वी आपण अनुभवी कायदेतज्ज्ञांचा सल्ला अवश्य घ्यावा.)