पण आता बाजारात बनावट बासमती तांदूळ मोठ्या प्रमाणावर विकला जात आहे. काही भेसळ करणारे लोक प्लास्टिक आणि बटाट्याचा वापर करून खोटे तांदळासारखे दाणे तयार करत आहेत. हे आरोग्यासाठी अत्यंत धोकादायक ठरू शकते.
हा मुद्दा इतका गंभीर का आहे?
तांदळातील भेसळीचे प्रमाण इतके वाढले आहे की, FSSAI (फूड सेफ्टी अॅन्ड स्टँडर्ड्स अथॉरिटी ऑफ इंडिया) या संस्थेला खास मार्गदर्शक तत्त्वे जाहीर करावी लागली आहेत. आता तांदळाच्या गुणवत्तेसाठी विशिष्ट नियम आखण्यात आले आहेत. जे तांदूळ या निकषांवर उतरले नाहीत, त्यांच्या विरोधात कायदेशीर कारवाई केली जाईल.
बनावट बासमती तांदूळ कसा तयार केला जातो?
या खोट्या तांदळामध्ये बटाटा आणि प्लास्टिक मिक्स करून त्याला बासमतीसारखे रूप दिले जाते. दिसायला हे दाणे खऱ्या बासमती तांदळासारखेच वाटतात, पण प्रत्यक्षात हे पूर्णपणे बनावट, अपौष्टिक आणि हानिकारक असतात.
बनावट आणि खऱ्या बासमती तांदळाची ओळख कशी करावी?
बनावट तांदळाची ओळख :
धुतल्यावर फरक – बनावट तांदूळ धुतल्यावर पाण्याचा रंग विशेष बदलत नाही, पाणी गढूळ होत नाही.
पाण्यात भिजवल्यावर – थोडा वेळ पाण्यात ठेवल्यास हे दाणे रबरीसारखे लवचिक होतात.
चव आणि चविष्टपणा – शिजवल्यावर चव विचित्र वाटते आणि हा तांदूळ पटकन चिकटतो.
खऱ्या बासमती तांदळाची ओळख
सुगंधावरून ओळखा – खऱ्या बासमती तांदळामध्ये एक विशिष्ट, तेज सुगंध असतो.
दाण्यांची लांबी – हे दाणे लांबट आणि सडपातळ असतात.
नुकीला टोकदार भाग – दाण्याच्या एका टोकाला हलकी नुकी असते.
शिजवल्यावर चिकटत नाही – हा तांदूळ शिजल्यावर एकमेकांपासून वेगळा राहतो, चिकटत नाही.
काय काळजी घ्यावी?
बासमती तांदूळ खरेदी करताना FSSAI प्रमाणित ब्रँड वापरा.
शक्य असल्यास स्थानिक विश्वासार्ह विक्रेत्याकडूनच खरेदी करा.
खरेदीपूर्वी पॅकिंगवरील माहिती वाचून खात्री करा.
अनोळखी ब्रँड किंवा खूप स्वस्त दरामध्ये मिळणारा तांदूळ टाळा.
बासमती तांदूळ केवळ एक अन्नपदार्थ नाही, तर आपल्या सांस्कृतिक आणि आहारशैलीचा एक महत्त्वाचा घटक आहे. त्यामुळे बनावट तांदळापासून सावध राहणे गरजेचे आहे.
Mumbai,Maharashtra
तुम्ही खात असलेला तांदूळ बासमती नसून प्लास्टीकचा? या सोप्या पद्धतीने ओळखा सत्यता