पावसाचे वितरण विस्कळीत, शेतकऱ्यांमध्ये संभ्रम
जून महिन्याच्या सुरुवातीला पावसाने काहीसा विश्रांती घेतल्याने राज्यातील बहुतांश भाग कोरडे आहेत. जरी काही भागांत वाफसा स्थिती अनुकूल असली, तरी जर पुढील दोन-तीन आठवड्यांमध्ये समाधानकारक पाऊस न पडला, तर आगाऊ पेरणी केलेली पिके धोक्यात येऊ शकतात. त्यामुळे शेतकऱ्यांना पेरणीच्या निर्णयाबाबत अधिक विचारपूर्वक आणि जागरूक राहावे लागत आहे.
गोंधळ निर्माण करणारी संकल्पना
सध्या काही स्वयंघोषित हवामान निरीक्षकांकडून ‘पावसाचा खंड’ या संज्ञेचा प्रसार करण्यात येत आहे. हे ऐकून शेतकऱ्यांमध्ये गोंधळ निर्माण होतोय. प्रत्यक्षात, देशभरात मान्सून पूर्णपणे स्थिर झाल्याशिवाय ‘पावसाचा खंड’ ही संकल्पना वापरणे चुकीचे ठरते. हवामान तज्ज्ञांच्या मते, सध्या केवळ पावसाच्या वितरणात तात्पुरता विस्कळीतपणा आहे, जो काही काळाने पूर्वपदावर येऊ शकतो.
हवामान विभागाचा अंदाज काय सांगतो?
भारतीय हवामान विभागाने 2025 च्या हंगामासाठी दिलेल्या सुधारित अंदाजानुसार, जून ते सप्टेंबर या कालावधीत देशभरात सरासरीच्या 106% पावसाची शक्यता आहे. महाराष्ट्रातही सामान्य किंवा त्याहून थोडा जास्त पाऊस होईल, असा अंदाज वर्तवण्यात आला आहे.
साधारणतः जून महिन्यात महाराष्ट्रात सरासरी 15-20 दिवसांत 17 ते 18 सेमी पाऊस पडतो. पण यावर्षी मॉन्सूनची प्रगती थोडी मंदावली असून, हवामान विभागानुसार 19 जूनपर्यंत राज्यात मोठ्या प्रमाणात पावसाची शक्यता कमी आहे.
19 जूननंतर मान्सूनला गती मिळण्याची शक्यता
हवामान तज्ज्ञांच्या मते, 19 जूननंतर मान्सून पुन्हा गती घेण्याची शक्यता आहे. यावेळी भारतीय महासागरात ‘एमजेओ’ (Madden-Julian Oscillation) ही हवामान चक्राची स्थिती भारतासाठी अनुकूल फेजमध्ये असू शकते. तसेच चक्रीय वारे, प्रणाली किंवा चक्रीवादळांची शक्यता असल्यासही पावसाचा जोर वाढण्यास मदत होईल.
पेरणीसाठी योग्य वेळ कधी?
सध्या काही भागांत पेरणीसाठी अनुकूल वातावरण असले, तरी पावसाच्या स्थिरतेवर शाश्वती नसल्यामुळे अत्यंत काळजीपूर्वक निर्णय घेण्याची गरज आहे. हवामान खात्याच्या अधिकृत अंदाजावर विश्वास ठेवत, पेरणी करण्याचा निर्णय वेळेवर आणि योग्य माहितीच्या आधारे घ्यावा.
Mumbai,Maharashtra
June 02, 2025 12:20 PM IST
पाऊस लांबणीवर! शेतकऱ्यांनी खरिपाच्या पेरण्या कधी कराव्या? वाचा महत्वाचा सल्ला