Last Updated:
Agriculture News : सध्या खरीप हंगामाची गडबड सुरु असून राज्यातील बहुतेक शेतकऱ्यांकडून नांगरणी, पेरणी, फवारणी आदी शेतीची कामे केली जात आहेत. यासाठी ट्रॅक्टरचा मोठ्या प्रमाणावर वापर होत असून, त्यामुळे डिझेलचा वापर देखील वाढला आहे.
मुंबई : सध्या खरीप हंगामाची गडबड सुरु असून राज्यातील बहुतेक शेतकऱ्यांकडून नांगरणी, पेरणी, फवारणी आदी शेतीची कामे केली जात आहेत. यासाठी ट्रॅक्टरचा मोठ्या प्रमाणावर वापर होत असून, त्यामुळे डिझेलचा वापर देखील वाढला आहे. वाढत्या इंधन दरामुळे शेतकऱ्यांचा खर्च झपाट्याने वाढतो आहे. त्यामुळे ट्रॅक्टर वापरताना डिझेलची बचत करणे अत्यावश्यक झाले आहे. काही सोप्या उपायांनी आणि सावधगिरीने डिझेलचा अपव्यय टाळता येतो.
ट्रॅक्टरचा वापर करत असताना काळा धूर, पिकअपमध्ये कमतरता, किंवा इंजिनमध्ये अधिक कंपन जाणवत असेल, तर हे लक्षण इंधन इंजेक्टरमध्ये बिघाडाचे असू शकतात. इंधन इंजेक्टर चुकीने काम करत असल्यास डिझेल योग्य पद्धतीने जळत नाही आणि मायलेज लक्षणीयरीत्या कमी होते. वेळेवर इंजेक्टर दुरुस्त न केल्यास डिझेलचा अनावश्यक वापर होतो आणि इंजिनचे नुकसानही होऊ शकते. त्यामुळे अशा समस्या आढळल्यास तातडीने तांत्रिक सल्ला घेणे आवश्यक आहे.
पीटीओ (Power Take-Off) शाफ्ट ट्रॅक्टरच्या मागच्या बाजूस असतो. याचा उपयोग विविध शेती उपकरणे जसे थ्रेशर, स्प्रे मशीन, पंप आदी चालवण्यासाठी होतो. मात्र, अनेक शेतकरी PTO शाफ्ट चालू ठेवण्याची चूक करतात, जरी कोणतेही उपकरण वापरले जात नसले तरी. अशा परिस्थितीत PTO सतत फिरत राहतो, ज्यामुळे इंजिनवर अतिरिक्त भार येतो आणि डिझेलचा वापर वाढतो. अभ्यासकांच्या मते, PTO शाफ्ट योग्य पद्धतीने वापरल्यास १५ ते २० टक्क्यांपर्यंत डिझेलची बचत करता येते. त्यामुळे PTO शाफ्टचा लीव्हर काम झाल्यावर नेहमी बंद ठेवावा.
शेतात नांगरणी किंवा पेरणी करताना ट्रॅक्टर नेहमी शेताच्या लांबीच्या दिशेने चालवावा. अनेक शेतकरी रुंदीच्या दिशेने ट्रॅक्टर चालवतात, ज्यामुळे सीमारेषा पटकन येते आणि ट्रॅक्टरला अनेकदा वळवावे लागते. हे वळणं डिझेलच्या अधिक वापरास कारणीभूत ठरतात. उलट लांबीच्या दिशेने काम केल्यास कमी वेळा वळावे लागते आणि काम वेळेवर पूर्ण होण्यास मदत होते. ही साधी पद्धत डिझेल बचतीसाठी प्रभावी ठरते.
दरम्यान, शेतीतील वाढता खर्च आणि डिझेल दर लक्षात घेता, ट्रॅक्टर वापरताना योग्य पद्धतींचा अवलंब करून शेतकऱ्यांनी डिझेलची बचत करणे अत्यंत आवश्यक आहे. इंधन इंजेक्टरची वेळेवर देखभाल, PTO शाफ्टचा विवेकी वापर आणि ट्रॅक्टर चालवण्याची योग्य दिशा – हे तीन उपाय नियमित केल्यास शेतकऱ्यांच्या खर्चात लक्षणीय बचत होऊ शकते. यामुळे शेतीतील नफा वाढवण्यास मदत होते, जे आजच्या बदलत्या काळात अत्यंत आवश्यक ठरत आहे.
Mumbai,Maharashtra
July 13, 2025 1:47 PM IST