Last Updated:
Agriculture News : सध्या पारंपरिक शेतीसोबतच प्रयोगशील शेतीकडे शेतकऱ्यांचा कल वाढताना दिसतो आहे. त्यातून नवे पर्याय आणि मोठा आर्थिक नफा मिळवण्याच्या संधीही निर्माण होत आहेत. याच पार्श्वभूमीवर रिठा झाडांची लागवड (Ritha Farming) हे एक आकर्षक व फायदेशीर पर्याय ठरत आहे.
मुंबई : सध्या पारंपरिक शेतीसोबतच प्रयोगशील शेतीकडे शेतकऱ्यांचा कल वाढताना दिसतो आहे. त्यातून नवे पर्याय आणि मोठा आर्थिक नफा मिळवण्याच्या संधीही निर्माण होत आहेत. याच पार्श्वभूमीवर रिठा झाडांची लागवड (Ritha Farming) हे एक आकर्षक व फायदेशीर पर्याय ठरत आहे. रिठा म्हणजेच Sapindus mucorossi ही वनस्पती सौंदर्यप्रसाधने व औषधनिर्मितीत मोठ्या प्रमाणावर वापरली जाते.
रिठा शेतीचे फायदे काय?
रिठा झाडांपासून मिळणारे फळ साबण, शॅम्पू, डिटर्जंट, केसांसाठी कंडिशनर यासाठी वापरले जाते. या फळांमध्ये नैसर्गिक सॅपोनीन असते, जे त्वचा आणि केसांसाठी सुरक्षित मानले जाते. याव्यतिरिक्त, रिठ्याचा उपयोग दमा, मायग्रेनसारख्या त्रासांवर पारंपरिक औषधांमध्ये केला जातो. उलट्या किंवा विषबाधा झाल्यास रिठा उकळून घेतल्यास गुणकारी ठरतो.
लागवड कशी करावी?
रिठा झाडं समुद्रसपाटीपासून सुमारे 1500 मीटर उंचीवर सहज वाढतात. त्यांची रोपवाटिका तयार करून लागवड केली जाते. विशेष म्हणजे, एकदा झाडाची मुळांची वाढ पूर्ण झाली की त्याला जास्त सिंचनाची गरज राहत नाही. ही वनस्पती कोरडवाहू आणि मध्यम उपजाऊ जमिनीतही सहज उगम पावते. त्यासाठी कोणतीही रासायनिक खते वा कीटकनाशकांची विशेष गरज लागत नाही. त्यामुळे देखभालीचा खर्चही खूपच कमी होतो.
कमाईचा गणित कसे आहे?
एका एकरात सुमारे 100 रिठ्याची झाडे लावता येतात. एक झाड वर्षाला 100 किलोपर्यंत रिठा फळ देऊ शकते. सध्या बाजारात रिठ्याला सुमारे 100 रुपये प्रति किलो दर मिळतो. म्हणजेच एका एकरातून सरासरी 10 लाख रुपयांपर्यंत उत्पन्न मिळण्याची शक्यता आहे. झाडाची उत्पादनक्षमता लागवडीपासून सुमारे चार वर्षांनंतर सुरू होते आणि त्यानंतर अनेक वर्षे नियमित उत्पन्न मिळू शकते.
सरकारचा सहभाग आणि मार्गदर्शन
फलोत्पादन विभागाच्या औषधी वनस्पती युनिटमार्फत रिठा शेतीसंदर्भात शेतकऱ्यांना मार्गदर्शन आणि प्रशिक्षण दिले जात आहे. या योजनेअंतर्गत कृषी प्रदर्शनं, शिबिरे आणि कार्यशाळांचे आयोजनही केले जाते. स्थानिक बाजारपेठा आणि औद्योगिक कंपन्यांशी थेट विक्रीसाठी संपर्क साधल्यास अधिक चांगला नफा मिळू शकतो.
Mumbai,Maharashtra
एकरात फक्त 100 झाडं! उत्पन्न मिळेल 10 लाख रुपये,लागवड प्रक्रिया जाणून घ्या सविस्तर
